Wacana Bajet 2013
Wacana Bajet 2013
WACANA Sinar Harian siri ke-14 yang diadakan di Auditorium Kompleks Kumpulan Media Karangkraf membawa tajuk Bajet 2013 membariskan Ahli Parlimen Kota Belud, Abdul Rahman Dahlan; Setiausaha Publisiti DAP, Tony Pua dan Ketua Eksekutif Institut Perhubungan Demokrasi dan Ekonomi (Ideas), Wan Saiful Wan Jan sebagai ahli panel, serta Pensyarah Kuliyyah Ilmu Wahyu dan Sains Kemanusiaan Universiti Islam Antarabangsa Malaysia (UIAM), Dr Maszlee Malik, sebagai moderator. Ikuti taip skrip penuh wacana yang berlangsung kelmarin.

Bajet 2013 bajet gula- gula, pilihan raya, populis, tidak mampan dan banyak ‘one short’. Bagaimana Datuk meyakinkan rakyat apabila komentar dan kritikan diberikan kepada Bajet 2013 yang dibentangkan oleh Perdana Menteri, Datuk Seri Najib Tun Razak? Apakah kelebihan Bajet 2013 untuk menafikan seluruh kritikan tersebut?

Abdul Rahman: Label diberikan populis, gula-gula atau bajet pilihan raya, itu satu diskripsi menyatakan bahawa bajet mesra rakyat, merasai masalah rakyat di peringkat akar umbi. Label tidak penting, yang penting ialah sama ada bajet ini dapat menggerakkan ekonomi ke depan, mengekang defisit bajet dan negara, atau hutang negara mampu memberi keselesaan kepada segelintir rakyat terpinggir kerana pergolakan ekonomi dunia yang meruncing.

Bajet 2013 mengambil kira semua faktor, hampir kesemua segmen masyarakat, wanita, orang tua, polis, swasta, galakan pelaburan ada terkandung dalam belanjawan. Apa yang penting ialah memastikan defisit tidak menjadi satu jumlah memudaratkan ekonomi pada masa akan datang. Sekarang negara terpaksa buat perubahan kerana subsidi terlalu menyeluruh. Bantuan Rakyat 1Malaysia (BR1M) satu percubaan baik dan konsep beri subsidi ini kena pada tempat. Ia amat penting dan harap berterusan.

Pada masa sama, Pakatan Rakyat (PR) mewujudkan bajet alternatif yang agak ringkas tetapi ada gambaran keutamaan diletakkan PR. Saya menghargainya tetapi risau bajet PR tidak berdasarkan fakta ekonomi yang dapat dibuktikan. Defisit 3.5 peratus yang diunjurkan oleh mereka tidak masuk akal.

Saya suka bahas bajet alternatif kerana saya risau bajet ini tidak fahami oleh rakyat, ia akan memudaratkan dan kesan bahaya kepada ekonomi dan negara.

Kita berhadapan dengan bajet bulan bintang dan cakerawala. Bajet PR , tidak ada sistem dwi parti (tidak ada peruntukan Kabinet bayangan) tidak realistik dan janji perkara sukar dicapai, seperti mana yang dikemukakan oleh pengkritik, ini kerana PR tidak memerintah, tidak ada urus sebenar.

Apakah respons YB terhadap hakikat sebenar bajet PR?

Tony Pua: Berpengalaman atau tidak dalam merangka bajet atau mentadbir sebuah negeri bukan isu. Jelas pada 2008 dengan tiada pengalaman kita berjaya mentadbir Selangor dan Pulau Pinang secara beramanah dan baik. Penambahan ekonomi kedua-dua negeri kian meningkat dan pencapaian lebih baik daripada sebelum itu.

Bajet alternatif dibuat setelah kita melihat apakah benar-benar penting untuk rakyat di luar seperti pendapatan mereka, gaji RM1,500 sehingga RM2,005. Kita lihat pendapatan tolak Kumpulan Wang Simpanan Pekerja (KWSP) dan Perkeso. Adakah perbelanjaan paling besar bagi mereka ialah kereta kerana mereka bayar tiap-tiap bulan? Berapa pendapatan yang sepatutnya tiap-tiap bulan?

Itu merupakan punca masalah rakyat yang perlu diselesaikan sebelum tengok perkara lain. Kalau tidak ada pendapatan untuk berbelanja, tekanan di rumah amat tinggi.

Kita kena tengok masalah itu kerana masalah utama adalah cukai terlalu tinggi. Satu kereta mewah dan kecil RM108,000 tapi harga yang ada dalam Akta Kerajaan adalah RM38,000 sahaja.

Dalam bajet kita, kita turunkan cukai eksais 20 peratus kerana tidak boleh turunkan secara langsung 100 peratus. Itu dapat menjimatkan pemilik kereta.

Kedua, apa yang lebih penting ialah perumahan Kita fikir cara membina rumah mampu milik bagi rakyat, kita lihat keperluan orang ramai. Apa kita boleh buat ialah minta syarikat GLC tumpu untuk membina rumah mampu milik. Jangan bersaing dengan syarikat swasta untuk membina rumah mewah. Itu bukan peranan GLC dan agensi kerajaan. Kerajaan bukan nak bersaing dengan swasta, kita mahu kerajaan tumpukan wang mereka untuk membina rumah mampu milik untuk orang ramai.

Apa penilaian Wan Saiful bagi bajet PR dan bajet BN?

Wan Saiful: Selepas bajet dibentang, apa yang berlaku ialah rakyat berlumba-lumba ucapkan terima kasih kepada kerajaan pemerintah. Sedangkan jika kita faham konsep belanjawan tidak ada apa yang perlu terima kasih kerana belanjawan tidak menggunakan duit kerajaan.

Dari mana kerajaan mendapat dana, konsep pendapatan dan perbelanjaan kerajaan perlu kita fahami. Kerajaan berbentuk ekstraktif bukannya produktif (bukan syarikat yang menyumbang ke arah Keluaran Dalam Negara (GDP)). Kerajaan mengambil dana daripada rakyat dan syarikat diusahakan oleh orang lain dibelanjakan.

Kita melantik kerajaan untuk memainkan peranan tertentu. Apabila kerajaan memainkan peranan, agak keterlaluan kita memuja mereka yang membelanjakan duit yang diambil secara paksa.

Mungkin ada masanya kita sanggup berikan sumbangan kepada pembangunan negara contohnya 15 peratus tetapi disebabkan perundangan dihalalkan 26 peratus dalam pendapatan kita. Kita kena faham, percukaian. Perbelanjaan dibentangkan Perdana Menteri, termasuk dicadangkan PR menggunakan duit yang diambil secara paksa, perbelanjaan duit kita adalah kebaikan untuk negeri kenapa perlu puja mereka janji bulan bintang. Sepatutnya mereka perlu berterima kasih kepada kita kerana menyediakan mereka wang termasuklah gaji mereka.

Budaya feudal agak keterlaluan, ahli politik dianggap terlalu tinggi hingga jumpa cium tangan. Budaya ini perlu ditamatkan. Bajet 2013, yang penting pertanggungjawaban dalam pembentangan.

Apabila bercakap data, satu perkara susah. Apabila PR boleh membentangkan bajet sedemikian, ini adalah lonjakan ke hadapan. Kita kena bagi pujian dan kredit kerana tidak ada parti lain dalam Barisan Nasional (BN) yang menghasilkan cadangan bajet untuk dipertimbangkan. Hanya PR yang buat. Apa yang berlaku dalam BN ialah Perdana Menteri bentang, semua sokong. Tidak ada pertanggungjawaban di situ.

Bajet PR menawarkan insentif kurangkan belanja kerajaan RM233 bilion berbanding bajet BN RM251.6 bilion serta sasar kadar defisit 3.5 peratus dan pelbagai tawaran perumahan berbanding dalam bajet BN. Bagaimana Datuk melihat perkiraan ini melalui realiti dan perkiraan ekonomi, bukankah berdasarkan Matematik mudah, ia realistik?

Abdul Rahman: Saya ingin mengulas mengenai segmen berterima kasih kepada kerajaan atas bajet. Memang betul bajet ini duit rakyat, kerajaan belanjakan ikut keutamaan.

Dalam membuat satu bajet, kita mempunyai ribuan pilihan. Mana segmen penting untuk kita utamakan. Jika kita utamakan orang tua atau orang kelainan upaya (OKU) sudah tentu mereka boleh berterima kasih kerana bajet diberikan kepada mereka. Sudah tentu boleh diberikan kepada orang lain, kerajaan tidak bersalah kalau diberikan kepada kanak-kanak atau wanita.

Jadi dalam konteks terima kasih, saya agak berbeza pendapat dengan Wan Saiful kerana terima kasih dari konteks keutamaan dalam bajet. Cium tangan budaya Melayu, saya tidak boleh komen.

Saya kira Wan kata kita (kerajaan) tidak bertanggungjawab, agak melencong. Kita ada banyak pra bajet yang kita buat sebelum bajet dikeluarkan bajet oleh Perdana Menteri atau Menteri Kewangan yang dibentangkan di Parlimen.

Hujah Tony Pua, dalam bajet ini ia berkait rapat bermacam- macam segmen. Kalau kita cuit di sana, di sini akan terkena. Kalau kita tutup lubang di sana, lubang di sini akan terbuka. Kalau dia bercerita mengenai kereta, dan hanya cerita kereta memang kereta satu keutamaan, tetapi benda-benda lain dia tidak cerita seperti bagaimana tangani isu subsidi minyak bertambah apabila ratusan ribu kereta dan membanjiri Lembah Klang dan seluruh Malaysia. Siapa yang akan bayar subsidi minyak tersebut? Sudah tentu dia diambil daripada subsidi kerajaan dan itu tidak termaktub di dalam bajet mereka.

Kita harus berpijak di bumi yang nyata. Kos memiliki kereta ini penting, harga kereta sebahagian daripada kos memiliki kereta, ada lagi cukai jalan, insurans, benda-benda lain seperti perbaiki dan servis kereta. Kita sudah buat kajian antara negara-negara jiran kita, kita adalah antara negara termurah kos memiliki kereta. Ya, mungkin kos memiliki kereta di negara ini mahal sedikit tetapi cukai jalan, kos servis dan tayar jauh lebih murah daripada negara lain.

Apabila kita mengurangkan cukai eksais, ia hanya satu komponen kos kereta. Promosi, ia tidak kena mengena dengan kerajaan kerana ia adalah komponen yang dibelanjakan oleh peniaga. Saya tidak berkeyakinan apabila cukai eksais kereta akan turun sebab harga kereta contohnya Honda, di Indonesia, Singapura dan Malaysia berdasarkan kemampuan penduduk setempat. Jika harga cukai eksais kereta jenis Honda dan Toyota turun, mungkin mereka naikkan kembali kepada harga asal kerana mendapati bahawa permintaan di negara Malaysia memang ada. Sekiranya mereka meletakkan dengan harga tinggi atau sama pun, permintaan masih ada. Berbanding di Indonesia, kereta sama dan harga lebih murah kerana beberapa faktor seperti kuasa membeli orang Indonesia tidak tinggi. Jadi letak tinggi, Honda dan Toyota tidak dapat jual kereta. Jadi mereka letakkan rendah oleh kerana pasaran Indonesia cukup besar.

Saya tidak yakin permit import kereta (AP) dibida, maknanya cukai eksais turun tapi AP dibida harga tinggi. Dalam Bajet PR mahu memberikan kereta murah dan mengubah Kuala Lumpur tidak ada kesesakan lalu lintas, tidak
pencemaran alam sekitar.

Monopoli Bernas, kalau kita beri kepada sesuatu syarikat dalam sektor yang kritikal untuk keselamatan negara kita seperti beras, Bernas untung tidak masalah. Realitinya, keputusan untuk kerajaan beri monopoli sesuatu syarikat apabila waktu krisis apabila bekalan beras tidak ada dalam pasaran dunia, bagaimana monopoli ini menguruskan.

Pada tahun 2008, apabila krisis beras, harga beras melonjak tinggi persidangan Parlimen diberhentikan untuk membawa satu usul tergempar pemimpin Pas, Salahuddin Ayub. Bernas perlu mencari jalan untuk selesaikan masalah ini. Bernas rugi pada tahun 2008 sebanyak RM60 juta. Bayangkan banyak syarikat kecil yang mampu untuk menerima kerugian sebegini?

Pada saya, masalah beras Bernas monopoli kita kena pastikan mempunyai jelapang padi negara kita, monopoli akan hilang. Kita kena pastikan monopoli hanya dalam negara kita. Tetapi parti Tony Pua (DAP) di kawasan Kota Belud yang disebut sebagai jelapang padi, mereka juga yang tidak mahu jelapang padi dibuat kerana tanpa empangan tersebut tidak ada jelapang padi. Dia menentang.

Bagaimana pula pendapat Tony?

Tony Pua: Untuk isu kereta, nisbah kereta dengan penduduk di Lembah Klang sekarang, sudah lebih daripada satu kereta kepada satu orang. Kalau kita murahkan kereta lagi tidak akan ada peningkatan tinggi sehingga akan berlaku kesesakan kerana seorang hanya boleh pandu sebuah kereta sahaja. Pengurangan harga kereta menyebabkan pertambahan kereta di atas jalan raya. Apabila kita kurangkan harga kereta akan menyebabkan kesesakan lebih teruk. Untuk menyelesaikan kesesakan ialah meningkatkan sistem pengangkutan awam.

Betul, kita hendak buat My Rapid Transit (MRT) sekarang tapi dalam jangka masa pendek dan dua tiga tahun akan datang kenapa kita tidak peruntukkan beli bas beribu-ribu untuk Lembah Klang. Di Singapura walaupun kecil, mereka ada 3300 bas. Manakala di Lembah Klang walaupun penduduk lebih kurang sama dengan Singapura, hanya ada 1,000 bas. Kita perlukan satu sistem bas di samping MRT, bila ia siap menjadi sistem pengangkutan holistik baru kita boleh fikir bagaimana boleh kurangkan kereta.

Pada masa itu, kita boleh fikir turunkan subsidi minyak sebab kita sudah beri satu alternatif kepada sistem perkhidmatan awam kepada rakyat kita. Bila dah ada pilihan baru kita boleh fikir untuk turunkan subsidi minyak. Saya nak tumpukan kepada bajet BN yang pada permukaannya nampak ingin bantu rakyat miskin.

Satu program yang saya sokong dari segi prinsipnya iaitu kurangkan kos barangan asas kepada penduduk di Sabah Sarawak pada masa ini perlu menampung kos lebih tinggi daripada rakan kita di Semenanjung. Kerajaan BN memperuntukkan RM386 juta untuk membuka 57 buah Kedai Rakyat 1Malaysia (KR1M) untuk menjual barang-barang asas dengan harga lebih murah. Tapi kalau kita ambil kira perkara yang macam itu setiap kedai berdasarkan jawapan daripada menteri yang diberi kepada pihak media ialah setiap kedai kos pelaksanaan adalah RM1.5 juta. Jadi, saya kena fikir kenapa buka satu kedai runcit di Sarawak kena ambil kos RM1.5 juta selepas itu bagi barang dibawa dari semenanjung ke Sabah Sarawak diperuntukkan lagi RM299 juta untuk subsidi kos pengangkutan.

Kenapa Mydin sahaja yang diberikan kuasa untuk melaksanakan program kedai rakyat sedangkan ia akan menjejaskan kedai runcit sedia ada di Sabah dan Sarawak. Mereka akan rugi kerana mereka tidak dapat subsidi yang saksama bersama syarikat baru, Mydin. Kita sokong penuh kerajaan bantu orang miskin dalam dasar-dasar tersebut pun ada pihak yang akan mendapat keuntungan lebihan. Itu yang kita bantah dalam bajet yang dibentangkan oleh BN.

Pada masa sama kita lihat, walaupun mereka mahu berikan sedikit kebaikan kepada rakyat tetapi ucapan Perdana Menteri memberi gambaran bahawa cukai barang dan perkhidmatan (GST) cukai barangan-barangan akan dilaksanakan selepas pilihan raya. Orang ramai tidak kira dari miskin ataupun kaya akan dikenakan cukai pada semua barang kecuali beberapa barang asas yang tidak akan dikenakan cukai sahaja. Sekarang ramai tidak bayar cukai pendapatan sebab gaji tidak cukup. Selepas GST dilaksanakan mereka akan kena bayar cukai. Pada masa yang sama syarikat besar Projek 1MDB untuk menubuhkan Tun Razak Exchange 10 tahun tidak payah bayar cukai. Syarikat luar negeri masuk dalam Malaysia tubuh syarikat 10 tahun tidak perlu bayar cukai. Syarikat pemaju bina bangunan di Tun Razak Exchange 70 peratus tidak perlu bayar cukai. Jadi, dari segi konsepnya syarikat besar tidak perlu bayar cukai tetapi orang ramai akan kenakan cukai kerana kerajaan kata tidak cukup wang.

Apa komen Wan Saiful mengenai subsidi yang disebut oleh kedua-dua panel?

Wan Saiful: Secara umumnya sebelum kita pergi kepada subsidi banyak juga elemen bagus dalam dua-dua bajet dibentangkan. Kedua-duanya memberi penekanan dalam mengurangkan defisit negara. Walaupun subsidi diteruskan sekarang tapi perlu reformasi dalam cara subsidi diberikan. Dalam kita bercakap mengenai ekonomi dunia semakin agak meruncing sekarang ini kedua-duanya memberi fokus bahawa pada tahun 2013 kita mesti pertumbuhan dan peningkatan.

Jadi, banyak elemen yang bagus dalam bajet ini. Bajet yang dibentangkan ini oleh Perdana Menteri perkara yang saya amat suka ialah apabila beliau menyebut kali ini setelah banyak tahun peruntukan pada dana untuk menubuhkan taska OKU. Ada enam jenis penyakit di negara kita dimasukkan dalam kategori yang boleh bawa bantuan. Itu perkara yang bagus perlu diiktiraf dan perlu disokong. Saya juga suka apa yang dibentangkan oleh PR mengenai duti eksais kereta. Bila pakatan menimbulkan impak cukai eksais duti kepada kereta maka rakyat akan automatik jadi sedar impak bahawa sebenarnya cukai ini hampir berganda kos membeli sebuah kereta. Jadi itu juga satu sumbangan positif yang saya diberikan PR dalam pembentangan bajet dibuat. Tetapi malangnya, kedua-dua pihak masih lagi meneruskan budaya memberi subsidi dan ini sebenarnya satu perkara kita mendidik rakyat. Tetapi kita tak boleh salahkan orang politik sahaja, saya rasa apabila mana-mana individu menjadi ahli politik maka kita kena iktiraf mereka terpaksa mencerminkan apa yang dikehendaki oleh rakyat. Retorik ini akan wujudkan budaya meminta-minta dan boleh menjadi barah.

Berdasarkan perhatian dan perbandingan antara bajet BN dan PR, saya dapati bajet BN lebih mesra kepada pasaran modal Islam dengan penawaran untuk wakaf korporat, pembiayaan dana halal yang tidak nampak pada PR?

Tony Pua: Saya rasa dari segi pasaran kapital Islam, apa yang kita tidak bincangkan secara terperinci dalam bajet kita adalah cara kumpul dana. Kita tak tumpukan, kita boleh mungkin dapat daripada Perbankan Islam, daripada 'regular board'. Yang penting cara kita nak belanjakan. Kita hanya berikan dasar yang kita akan laksanakan apabila kita ambil alih kuasa di Putrajaya pada tahun depan. Isu Bernas, kalau Bernas merupakan agensi kerajaan dan diberi monopoli ia adalah isu lengkap di sana untuk menjaga keselamatan negara kita saya boleh terima. Tapi sekarang ia satu syarikat swasta mengapa, kita berikan satu kuasa monopoli kepada satu syarikat swasta untuk mendapat keuntungan daripada kuasa monopoli tersebut.

Apabila ditanya mengenai berapa rumah mampu milik di negara kita, saya ada rekod di sini. Rumah mampu yang dijual tidak melebihi RM100,000 per unit di Bandar baru Bangi Sungai Long, Shah Alam, Gombak dan lain-lain. 23, 637 unit telah dibina sejak 2008. Unit projek rumah terbengkalai dimula semula sebanyak 3,887. Pangsapuri yang di baik pulih bawah program ceria 139 unit. Unit projek rumah terbengkalai disiapkan 9,176 unit.

Apa yang penting, jika kata belanjawan BN tidak baik, memang tidak benar. Ada ucapan Perdana Menteri yang saya setuju. Apa yang kita bimbang, apa yang berlaku selalunya tidak seimbang dengan apa diperuntukkan dalam bajet. Kita lihat selalunya, kita buka tender, minta semua syarikat antarabangsa datang untuk jemput masuk tender. Tapi yang dapat dan menang adalah bukan syarikat yang paling rendah harganya dan bukan syarikat berpengalaman tapi yang tidak pernah bina LRT pun. Buat masa ini syarikat itu hanya tahu buat meter air, syarikat United Kingdom (UK) yang merupakan syarikat terkenal untuk bina LRT dengan harga lebih rendah RM967 juta tidak dapat kontrak itu. Semua dokumen kita perolehi, kita bentangkan tidak dijawab. Ini kebimbangan kita, wang kita masih tidak digunakan secara beramanah.

Di antara kedua-dua bajet, yang mana lebih mapan, berdaya saing dan mampu membawa ekonomi Malaysia lebih ke hadapan?

Wan Saiful: Itu sukar dijawab. Itu melambangkan undi yang akan datang. Bahaya kalau jawab. Soalan itu sebenarnya walaupun ditanya kepada saya, saya tidak boleh jawab sebab bersifat terlalu umum. Soalan itu sepatutnya ditanya setiap kita yang mendengar perbahasan, mendengar pembentangan, perbahasan, perbincangan mengenai
belanjawan. Sebab kita kena berpindah daripada budaya politik yang menyokong sesuatu parti tanpa bertanya apa dasar parti itu. Tetapi ada dua perkara saya nak timbulkan, pertama sekali mengenai isu GST. Tadi Tony Pua ada menyebut. GST adalah satu perkara yang negatif, bagi saya GST secara umumnya cukai perlu rendah. Tapi dalam konteks GST ada perbezaan paling biasanya saya pegang saya agak suka sebab ia berbentuk consumption text.

Jadi ia akan mencukai menyebabkan kita terpaksa bayar apabila kita berbelanja, dan ia tidak menghukum kita apabila kita berjaya dalam kerjaya. Gaji lebih tinggi, cukai lebih banyak. Seolah-olah hukuman kerana berjaya. Cukai pendapatan bagi saya adalah satu perkara perlu direndahkan dan kita patut lebih banyak consumption tax. Di waktu sama, walaupun kita biasa dengar bahawa hujahnya sekarang kurang daripada 10 peratus daripada rakyat Malaysia yang bayar cukai. Sebenarnya ayat tersebut tidak habis. Sebenarnya peratus yang bayar cukai pendapatan yang amat kecil. Tetapi yang bayar cukai adalah 100 peratus. Ada dua perkara yang kita tidak boleh lari di muka bumi ini iaitu mati dan cukai. Kedua-duanya memang tidak boleh lari. Saya lebih suka kalau semua orang bayar cukai. Sebab dengan membayar cukai, kita akan memastikan kerajaan lebih prihatin terhadap duit
yang kita beri untuk dibelanjakan.

Tetapi sejauh manakah rakyat sedar perkara itu?

Wan Saiful: Itulah, perkara begini saya rasa masih lagi di peringkat awal. Kita di peringkat awal proses mematangkan demokrasi kita. Jadi perlu ada suara-suara di luar yang mendidik, membentuk pandangan umum. Mungkin di peringkat awal pandangan itu kadang-kadang dirasakan agak lari daripada the pendapat umum. Tetapi Insya-ALLAH, suatu hari nanti ia pasti akan diterima umum. Sedikit lagi kalau boleh iaitu mengenai isu gaji minima. Saya setuju apa yang Datuk Rahman sebut tadi bahawa sekiranya diperkenalkan gaji minima RM1,100, maka impaknya kepada ekonomi akan menjadi negatif. Tetapi kita kena ingat, sekarang ini yang perkenalkan gaji minima ialah kerajaan yang memerintah iaitu Barisan Nasional. Jadi isu gaji minima kita tidak boleh kata kalau naik bahaya. Isunya ialah kenapa perkenalkan benda ini dari peringkat awal?Once you have the legislation seperti gaji minima, ia pasti akan naik.